Aangezien geld uit het spreekwoordelijke ‘niets’ komt, kan er strikt economisch nooit een schaarste aan geld zijn. De neutraliteit van geld toont ons dat er geen direct verband bestaat tussen de goederen en de geldhoeveelheid. Het is een stelling die enige reflectie genoopt, net zoals nuancering opdat we geen appels met peren gaan vergelijken. Aan dit debat gaan we nu voorbij en richten onze aandacht verder op het schuldencomplex.
Oplossingen
In een vereenvoudigd model kunnen we diverse dynamieken transparant maken. Het ‘oplossen’ van het schuldencomplex kan op verschillende manieren; enerzijds kunnen we via deflatie neutraal geld genereren uit de reeds bestaande geldhoeveelheid, maar veel eenvoudiger is om neutraal geld toe te voegen. Beide opties zijn technisch mogelijk en leiden tot hetzelfde resultaat, dit kunnen we vangen in een beeld:
Zoals het beeld aangeeft betreft een reset van het schuldencomplex slechts een boekhoudkundige ingreep. De schuldenaars ontvangen neutraal geld op een transitrekening. Dit wordt doorgeboekt naar de schuldeisers op een daartoe bestemde rekening (ic sociaal duurzame kas M3). De reden hiervoor is vrij eenvoudig, als we een sociaal duurzame economie ambiëren dan hebben we ook middelen nodig om deze transformatie richting te geven, door toevoeging van deze nieuwe rekening worden we hier attent op gemaakt. Via bewustzijnscampagnes, herscholing en andere communicatiemiddelen kunnen we dit transformatieproces in goede banen leiden.
Voorwaardelijke lotto
In het verlengde van het ‘oplossen’ van het schuldencomplex ontbloten zich vrijwel automatisch nog een aantal opties, soortgelijk aan de implementatie van een ‘sociaal duurzame kas’ kunnen we suggestief ook denken aan een zogeheten ‘voorwaardelijke lotto’. Een ‘voorwaardelijke lotto’ bouwt verder op het idee dat geld neutraal is. Waar de ‘tabula rasa’ zich beperkt tot het schuldencomplex, is er geen restrictie om ook andere onzekerheden weg te nemen. Immers, onze liquiditeitsvoorkeur wordt vooral bepaald door ‘onzekerheid’. Een gegeven dat kan leiden tot de zogeheten ‘pik- en graaimentaliteit’ en allerhande neveneffecten die daar traditioneel bij horen. Ook het idee van een ‘voorwaardelijke lotto’ werkt als een katalysator bij de transformatie naar een sociaal duurzame samenleving.
Eenvoud
Het idee van een monetaire reset is op zich bijzonder te noemen. Naarmate we dit concept integreren ontdoen we ons tegelijkertijd van allerhande complexiteiten zoals eigen aan de hedendaagse systeemconfiguratie. Op deze manier transformeert onze wereld van ‘geldafhankelijk’ naar ‘geldonafhankelijk’ waardoor we economie terug als een sociale wetenschap kunnen zien, een wereld waarin ‘mens en milieu’ centraal staat. Het idee van een ‘voorwaardelijke lotto’ is principieel eenvoudig, dit in tegenstelling tot het ‘lotto effect’ waar mensen geneigd zijn hun geld te ‘verbrassen’. In ons geval krijgt iedereen een bepaald bedrag op de rekening op voorwaarde dat deze ook op een sociaal duurzame manier besteed worden. In technische zin is deze boeking eenvoudig en transparant, zijnde credit ‘voorwaardelijke lotto’ (ic EV4) aan debet ‘kas voorwaardelijke lotto’ (ic M4).
Ook hier dienen we op te letten dat we niet in een soort van chaosdenken verzanden. Het idee heeft een transformerende werking met als doel een co-creatieve modus operandi te bekrachtigen. In andere woorden, in een geldgedreven maatschappij zal dit idee anders onthaald worden dan wanneer een sociaal duurzame mentaliteit gangbaar is.
Kantelmoment
Voor de goede orde, de voorwaardelijkheid is niet te zien als een beperking en/of als machtsmiddel zoals dat maar al te vaak gedacht wordt. Het heeft tot doel zelfredzaamheid en spontane solidariteit te bevorderen. Het geeft ons terug meer zekerheid over onze toekomst, net zoals het ruimte schept om dit transformatieproces fluweelzacht te laten verlopen. Ook hier mag het voor zich spreken dat transformationeel leiderschap aan de orde is, net zoals herscholing en bewustzijnscampagnes. Ook dit idee behoort tot het brede spectrum van een monetaire reset, een totaalpakket dat zich specifiek richt op het ‘kantelmoment’, van ‘monopoly’ naar ‘sociaal duurzaam’ waartoe iedereen wordt uitgenodigd, zowel vriend als vijand.
