Onrust in de samenleving door (on)macht van de overheid

Er zijn veel oorzaken aan te wijzen die mensen bewegen om te protesteren tegen overheidsbeleid. Collega Joost van Buuren noemde in zijn column bijvoorbeeld de manifestaties tegen de Coronamaatregelen die wereldwijd tot hevige protesten leiden. De massa is het zat. Niet de elite, de 10 procent bovenlaag en andere bevoorrechten, begeven zich op straat. Het is de massa. De onderlaag in de maatschappij die zich verzet tegen de misstanden in de samenleving die de laatste decennia zijn ontstaan door extreme scheefgroei en inkomensongelijkheid.

Upstairs, downstairs

Ik onderscheid voor het gemak de samenleving in een bovenlaag en een onderlaag. Geen middenlaag. De zogenaamde middenklasse bestaat al een tijdje niet meer. Deze inkomensklasse die wordt gevormd door ondernemers met een klein personeelsbestand en een grote groep (boven)modale werknemers zijn door onderdrukking van een fiscaal klimaat uitgeknepen en behoren nu ongewild tot de massa.

Van de wieg tot aan het graf

Middeninkomens bewegen zich tussen 40 en 80.000 euro per jaar. Inkomens boven de ton zien mogelijkheden tot vermogensverrijking. Veel middeninkomens moeten zich vermaken met een inkomen uit loondienst dat met jaarlijkse periodieken doorgroeit tot een max. Je vindt ze in de grote sectoren van Onderwijs, Zorg, Justitie en Politie, Rijksoverheid en gemeentelijke overheden. Daarnaast het bank- en verzekeringswezen, de accountancy en advisering plus nog wat dienstverleners. Het ambtenarenapparaat met de bijbehorende bureaucratie is heel groot in ons kleine kikkerlandje. Heeft een waterhoofd. Een land met een lange democratische historie kent een uitgebreide wet- en regelgeving waarin alles tot in den treure wordt geregeld en vastgelegd. Een politiek bestel, met partijen die vele groepen uit de samenleving vertegenwoordigen, verwacht dat met alles en iedereen rekening wordt gehouden. De ideale verzorgingsstaat waar alles van de wieg tot aan het graf geregeld is. De houdbaarheidsdatum is nu bereikt, of nog stelliger, is overschreden.

De doorgeschoten rechtsstaat

Wijs ik naar het drama rondom een overheidsinstelling die belast is met het uitvoeren van de Toeslagenwet. Een leger van beleidsambtenaren en politici mag nu verantwoording afleggen over het uit de hand gelopen uitvoeringsbeleid van de Belastingdienst die onbegrepen regels te strak toepaste. Met diversiteit in een gemengde samenleving is het lastig om controlerende taken uit te voeren zonder daarbij op weerstand te stuiten. Een uitvoerende instantie als de Belastingdienst is ingericht om misbruik en oneigenlijk gebruik aan banden te leggen. Niet voor niks bestaat er een FIOD(Fiscale Inlichtingen en Opsporingsdienst). Door de veelheid van fiscale regelgeving in een complexe samenleving is de strategische uitvoering een struikelblok geworden. Een duidelijk gevalletje van onmacht bij de overheid die moeite heeft om de brij van wet- en regelgeving rechtvaardig toe te passen. We zien ‘vastlopertjes’ bij verschillende overheidsdiensten. Klachtbehandeling is een belangrijke broodwinning van bemiddelende instanties zoals Stichting Ombudsman, vakbonden, ouderen- en consumentenbonden, rechts- en wetswinkels, Geschillencommissie, TV-uitzendingen, enzovoort. De opleiding voor juridisch medewerker is populair onder jongeren. Je hebt zo een baan. Het zegt iets over een doorgeschoten rechtsstaat die bezig is vast te lopen.

Geloofwaardigheid overheid ter discussie

We zien signalen van onmacht bij de overheid. Een democratie die ten onder gaat aan z’n eigen wet- en regelgeving. Veel burgers voelen zich bedreigd door de stringente toepassing van regelgeving. Onuitvoerbaar roepen medewerkers van o.a. Belastingdienst, Justitie en Politie e.a. Elk jaar roept de politiek dat er moet worden bezuinigd op te grote personeelsbestanden van departementen en rijksdiensten. Er komt niets van terecht omdat dan een rechtvaardige wetshandhaving in het gedrang komt. Anders dan bij het bank- en verzekeringswezen lukt het de overheid maar niet om aan de beloofde personeelsreductie tegemoet te komen. De geloofwaardigheid in de overheid staat ter discussie. Hoe vervelend wordt dat als volgend jaar een nieuwe coalitie moet worden samengesteld na de Tweede Kamerverkiezingen op 17 maart 2021. Wanneer reusachtige overheidstekorten de regering dwingen drastische maatregelen te nemen. Worden het bezuinigingen en belastingverhogingen, of kiest men de gemakkelijkste weg en laat de politiek de nationale Staatsschuld oplopen om ook de verplichtingen richting de EU te kunnen voldoen.

Bolwerk van overheidsbeteugeling

Klimaatplannen en het coronanoodfonds vragen enorme bijdragen van de EU-lidstaten. Exact op moment dat de bevolking zich roert in de straten van Parijs en andere Europese steden. Een bevolking die vermoeid raakt door iets teveel opgelegde verplichtingen. Corona lijkt de druppel te worden. Nadat de massa in de EU-lidstaten is uitgeknepen door hoge belastingdruk komt daar nog een stukje vrijheidsberoving bij. Het inleveren van een stukje vrijheid voor de gezondheid van de zwakkeren in de samenleving en het financieel bijdragen aan de zwakkere lidstaten van de Europese Unie. Er wordt solidariteit gevraagd van een bevolking die al jaren geen inkomensgroei heeft gekend. Er is maatschappelijke scheefgroei door inkomens- en vermogensongelijkheid. Onder die omstandigheden is het teveel gevraagd om solidariteit te verwachten terwijl de massa bezig is om te overleven in een bolwerk  van overheidsbeteugeling. We zijn aanbeland in een tijdperk dat grenzen zijn bereikt en worden overschreden.

Onderworpen aan het bankenkartel

De verontwaardiging bij de gevestigde politiek is groot wanneer rellen en protesten de steden onveilig maken. Het illustreert de onmacht van de overheid die niet in staat is de juiste maatregelen te nemen. Het is een kwestie van inzien wie of wat de kwade genius is. Kan een regering de rol aannemen van beschermengel en het volk beloven om de oorzaak van het kwaad weg te nemen? De oorzaak die men niet wil zien maar nadrukkelijk aanwezig is. Het is de wereldwijde schuldenberg die een percentage heeft bereikt van 360 procent van het mondiale BBP. We zijn schuldslaaf en onderworpen aan het bankenkartel, de beheerder van de kredietberg.

Zoeken naar een nieuwe balans

Onderdrukt totdat de onmacht van de overheid wordt gebroken door gebeurtenissen die geen enkele macht kan weren. Het moment dat de lawine van het hoog opgestapelde schuldpapier zichzelf in gang zet en de maatschappij overrompelt. Waarbij overheidsingrijpen niet helpt en wetstoepassing niet werkt. Het is het natuurlijke proces van het zoeken naar een nieuwe balans. Zoals bij een overstroming de golven de dijken breken en daarna het water zich gelijkmatig verspreidt over het land. Zo zal de schuldenberg de maatschappij overspoelen en zal geen enkele ‘dijkbewaker’ in staat zijn om die enorme papierberg tegen te houden. Papier wat door het plotseling uitbreken van een ‘natuurramp’ ineens z’n waarde verliest. Natuurrampen en economische depressies heeft de mensheid nog nooit weten te bedwingen. Alleen wakkere analisten en visionairs die op tijd hun voorzorgsmaatregelen nemen zullen overleven. Wordt het goud, of wordt het de cryptovaluta? Niet de euro, dat durf ik wel te voorspellen. Kwestie van tijd.

GW