‘Een ongewone mengelmoes.’ Collega Joost van Buuren schreef de volgende opmerking in zijn column over ‘Goud en Crypto of toch liever aandelen?’:
‘Einde 2015 kende de goudprijs zijn dieptepunt rond 1000. Om anno januari 2020 met 50 procent te zijn gestegen. Voeg daar nog genoemde waardetoename van de Amerikaanse dollar aan toe. Plus, last but not least, een bitcoin, de digitale munt die met zo’n 90 procent in waarde steeg? Het is een vreemde, ongewone mengelmoes.’
Kruitdampen
Het is inderdaad een vreemde en ongewone mengelmoes. Welke kant moet je nu op in de tijden van geopolitieke spanningen? In goud, crypto, een veilige dollar, of gewoon cash. Niet in aandelen denk ik. Een eventuele crash is goed denkbaar als beleggers in paniek vluchten naar veilige assets. Momenteel zien we veel beweging op de financiële markten nu de VS met veel precisie een raket hebben afgevuurd op een topper van het Iraanse leger. De kruitdampen van het vuurwerkgeweld in ons eigen polderlandje zijn nauwelijks opgetrokken of het echte vuurwerk in het Midden Oosten staat op punt van uitbreken. Geen minister Grapperhaus die daar een verbod op het afvuren van raketten kan instellen. Nogal lastig met de handhaving.
Escalatie
Wat we nu zien is een parallelle escalatie op de financiële markten. Aandelen naar beneden in afwachting op wat er verder gaat komen. Goud en olie omhoog. En zelfs de crypto, maar ook de dollar. De koperprijs daalde en de Baltic Exchange Dry Index kelderde zelfs 10,4 procent. Maar dat was al gebeurd voor de VS-raketaanval. Deze laatste indicator is een aanwijzing van afnemende wereldhandel die al gaande was door de handelsruzies. Opvallend is dat het volume van de vrachtschepen (Baltic Dry Index) al een poosje dalende is (zie bovenstaande link, grafiek en klik op 5 Y), terwijl de beurzen in die periode juist omhoog gingen. Dat gebeurde puur alleen vanwege het optimisme bij de beleggers, die hoop hadden op een goede afloop van de handelsbesprekingen tussen China en de VS. Dat is dus hoe een bubbel wordt opgeblazen op basis van verwachtingen. Onderliggend namen de handelsvolumes af en uiteindelijk ook de industriële productie. Vooral de auto-industrie in Duitsland.
Donderwolken
Beleggers hadden een ruime horizon en zagen de donderwolken totaal over het hoofd. Zoals bekend kan een donderbui snel ontstaan. En afhankelijk van zijn treksnelheid kan de bliksem flink wat schade aanrichten. De financiële markten zijn in veel opzichten vergelijkbaar met het weer. De lange termijn-vooruitzichten kunnen gunstig zijn en zomaar opeens kan een diepe depressie ontstaan. En dan is het afwachten hoe de wind waait. Opeens staat de weerman volop in de belangstelling. Hoe opvallend is het niet dat de winter tot nu toe geen winter was. Moeten we ons instellen op een hete zomer?
GW
En vooral de olieprijs omhoog! 4%, wij mogen dit weer gaan betalen aan de pomp, lekker dan. Gelukkig stijgt het goud ook flink, daar heb ik dan weer mazzel meer!
Denken we even een paar meter verder door. Wat gaan olieprijzen doen bij een volgende wraakactie van Iran en daaropvolgende van VS. Met uiteindelijk totale escalatie. Olie door het dak, aandelen door de vloer en mogelijk rentetarieven nog verder onderuit. Beleggers vluchten dan massaal in “veilige” staatsleningen. Kortom, de ideale mix voor een totale crash. Systeemcrash? Nee, eerst een beurscrash? Allerlei scenario’s zijn denkbaar. Maar de economische gevolgen gaat de massa direct voelen. Als er zoveel beweging komt in de financiële markten dan zoekt het kapitaal een veilig heenkomen. Als je een kapitalist bent dan kun je dus verschillende kanten op. En een stootje verdragen. Kijken we naar de massa, waar moet men heen? Wij, de samenleving dus, zijn het directe slachtoffer. Een escalatie op de financiële markten betekent een directe rem op economische groei. Een rem op kredietverlening, angst bij de Europese banken die veel te weinig buffers hebben, bezuinigen bij overheden en nog veel meer beteugelende maatregelen.
Er moet eerst een trigger zijn die de boel in beweging zet. Niemand durft te voorspellen waar die trigger ligt. Echter is één ding heel gevaarlijk. Dat is de mondiaal record hoge schuldenberg en de record lage rente. Gekweekt door centrale banken die bang waren dat de mondiale economie ging piepen en kraken. Een beetje smeerolie konden we wel gebruiken. De economische groei van de laatste jaren was daarom puur kunstmatig. Als nu de smeerolie schaars wordt dan gaan we alsnog piepen en kraken. Kijken we om ons heen dan wordt er al behoorlijk wat gepiept. Bij overbelasting en hoogspanning horen we straks één grote krak. Ik zou het bijna vergeten, alsnog de beste wensen voor 2020.
Bijna niets gebeurt zonder oorzaak of aanleiding, nog minder zonder doel, maar absoluut niets zonder gevolgen.