De éminence grise in beleggersland, de heer Diederik Schmull, behoeft weinig introductie. Biflatie wijdde al enkele artikels aan de wijze oude man, die vindt u hier en hier. Het is iemand die niet in de pas loopt, en meestal tegengestelde opinies uit. Contradictoir aan wat the narrative heet. Het verhaal dat algemeen de ronde doet. In de financieel-economische constellatie dan dat we een relance zullen meemaken in de tweede helft van 2021. Een herneming van de wereldeconomie. Niet zo, zegt mister Schmull. No way dat alles direct weer als voorheen wordt, dat wordt een kwestie van jaren. We zitten nog middenin de pandemie, en misschien is die wel hier om te blijven. Die vindt dan ook nog eens plaats op een moment dat de wereldschulden als percentage van de totale economie in 90 jaar niet zo hoog waren.
De toestand is hopeloos maar niet ernstig
We zitten in een crisis, de grootste in 90 jaar. En zelfs wanneer het Coronavirus achter de rug zal zijn, wat gaat de gemiddelde burger dan doen? Sparen, sparen gaan hij en zij doen. De omloopsnelheid van het geld gaat nog verder omlaag en er kan zich ook geen of nauwelijks inflatie voordoen. Er is dan nog een overschot van alles, alleen – wie gaat het kopen? Deflatie, dat is waar we in zitten, zegt Diederik Schmull (net als Biflatie al eerder schreef trouwens). Nederlanders spaarden in 2020 het dubbele van in 2019, maar liefst 42 miljard euro bleef op bank- en spaarrekeningen staan. Een doorn in het oog van de overheid. Van alle overheden want het is niet-productief geld in hun ogen. ´Maar dat verandert als de coronamaatregelen niet meer gelden snel, verwacht demissionair minister Wopke Hoekstra.´ Is dat zo? We zullen het zien, we zullen het merken, aan ons eigen gedrag alvast! Laat de ludieke wijze waarop de heer Schmull zijn visie geeft hier, u niet misleiden. Het is bloedernstig. Watch and learn:
Dit interview is zeker de moeite waard (zienswijze is interessant) vooral vanaf minuut 56:00, hij kijkt naar de huidige problemen en de komende jaren. Steekwoorden (voor vanaf 56:00): Monetair, Euro, Bitcoin, Corona, Overheid, Reset, Social credit systeem.
https://www.youtube.com/watch?v=hAbRNQy66Po
Hoewel ik vrees dat Schmull gelijk gaat krijgen. Nauwelijks economische groei, veel sparen, weinig investeren, schulden afbetalen, belastingverhogingen, schulddeflatie, deflatie in het algemeen.. kortom een soort Japan 2.0 en dit voor de volgende decennia, heb je natuurlijk ook de believers in hyperinflatie zoals Middelkoop. https://www.youtube.com/watch?v=-tN9f_uOLOA&feature=youtu.be Schmull opteert voor Amerikaanse overheidsobligaties (Banken kunnen omvallen maar de overheid kan belastingen innen) terwijl Middelkoop zijn geluk zoekt in edelmetalen en bitcoin. Maak je keuze…
Ik sluit me daar in grote lijnen bij aan Ivo.
Hyperinflatie verwacht ik niet. Mijn verwachting is meer zoals nu: biflatie. M.a.w: sommige dingen gaan met inflatie en andere deflatie. In de grote lijn eerder deflatie. Groei verwacht ik voor Europa en Amerika niet (beurs is ander verhaal). Althans misschien kortstondig, ergens tussen 2025 en 2030 maar voor die tijd eerder gelijkblijvend of zelfs verslechterend. China heeft z’n sterkste groeistuipen ook wel gehad, zware groei gaan we daar niet meer zien. Dat is hoe ik er momenteel een beetje tegenaan kijk. Het blijft natuurlijk giswerk er kunnen zo maar ineens forse verstoringen plaatsvinden, zoals we dat nu ook zagen met Corona.
Een verstoring kan makkelijk ontstaan als overheden op de rem gaan staan. Als staatsschulden exploderen zoals bij onze EU-vrienden en regeringen overgaan tot belastingverhogingen en bezuinigingen. De omgekeerde beweging nadat de coronasteun voor het MKB afloopt.
Sommige economen adviseren om vooral niet te gaan bezuinigen maar om in NL eerst de staatsschuld verder op te laten lopen. We hebben nog wat ruimte zeggen ze. Ik vrees dat ze over het hoofd zien dat er bevriende EU-lidstaten zijn met een schuldenberg tot ruim boven de 100 procent van hun BBP. Daar is groei niet meer mogelijk omdat de aflossingsverplichtingen teveel drukken op hun begrotingen. Dan gaat het solidariteitsprincipe in werking en wordt via slimme maar vooral stiekeme achterdeurtjes de bijdrage van de “rijke” lidstaten verhoogd. Bijna geen hond, o nee politicus, die daar op let.
Er is veel druk van bovenaf en te weinig toezicht van onderaf. Ik denk dat de broodnodige investeringen in de eigen economie(MKB etc.) in de ijskast blijven staan. De stem vanuit de EC weegt zwaarder dan de stem van het volk. Die problematiek wordt over het hoofd gezien.
Puur kijkend naar Europa en Nederland, zie ik het plaatje ook wel zo, ja.
https://www.xandernieuws.net/algemeen/mario-draghi-moet-als-premier-niet-alleen-italie-maar-de-complete-eurozone-redden/
Op papier heeft dhr. Schmull gelijk met zijn deflatie verhaal. Sterker nog: zonder de steunpakketten zouden er een stuk meer ontslagen zijn gevallen en zou de krimp (= deflatie) de depressie niveau van de jaren 30 ruimschoots overtreffen. De overheden hebben er echter voor gekozen om dit niet te laten gebeuren waardoor de mensen er in euro’s nauwelijks op achteruit gegaan zijn terwijl de productie en diensten weldegelijk onderuit gegaan zijn. Dit oefent op termijn wel degelijk een inflatoire druk uit op de economie.
Vandaar dat ik denk dat we tijdelijk nog in de deflatie sferen blijven hangen waarbij mensen blijven sparen en de economie blijft krimpen. Maar de overheid kan en zal dit niet laten blijven aanhouden omdat:
1. De mens is tegenwoordig zo gewend aan de huidige levensstandaard dat die het nooit zal accepteren dat die fors naar beneden gaat. Sterker nog: de roep om geld te “investeren” in het redden van het klimaat en andere linkse hobby’s klinkt harder als nooit van tevoren.
2. De overheid en de samenleving kan zich met de huidige schuldenberg geen deflatie veroorloven omdat de schuld dan meer waard wordt.
Vandaar dat ik verwacht dat het “gratis” geld zal blijven stromen totdat het wal de schip keert. De prijzen voor grondstoffen zoals olie, graan en rijst zijn al op zijn hoogst in 8 jaar en stijgende. Het aanbod van goederen en diensten wordt steeds lager terwijl de consument steeds meer gespaard geld heeft. Dit gaat op termijn leiden tot (fors) stijgende prijzen. Zodra de consument in gaat zien dat hij zijn gespaard geld beter nu kan uitgeven aan dingen die hij wil hebben dan zijn geld te blijven opsparen tegen 0% rente terwijl de stijgende prijzen zijn koopkracht uithollen is het hek van de dam.
Dat geldt dan vooral voor de (staats)obligaties. Wie wil zijn geld daar nog in stoppen tegen negatieve rente terwijl het geleende geld aan het einde van de looptijd zichtbaar minder waard zal zijn. Is bijv. goud welke over de afgelopen 20 jaar gemiddeld 10% per jaar steeg (= rente) dan geen betere investering? Dit zal de overheden dwingen om nog meer “geld” in de economie te storten. Hierdoor verwacht ik voor de toekomst: in het begin een korte periode van deflatie, gevolgd door inflatie en wellicht afgesloten met hyperinflatie in het hele westen.
We moeten nl. niet vergeten dat vele hyperinflaties in het verleden vooraf zijn gegaan door een periode van deflatie. Het is ook niet voor niks dat hyperinflaties vaak ontstaan wanneer ze het minst verwacht worden. Vaak is nl. de reactie van de overheden en centrale banken op de deflatie de reden voor hyperinflatie. De huidige manier van hoe de overheid reageert op de deflatie van de coronacrises lijkt erg op de reacties van de overheden in het verleden welke ook tot hyperinflatie hebben geleid. We gaan zien wat het gaat worden, maar mij lijkt het voor iedere mens verstandig om voorbereid te zijn op de mogelijkheid van (hyper)inflatie, en niet alle paarden te wedden op deflatie.
Vandaar mijn strategie: blijf weg van overgewaardeerde aandelen en koop alleen aandelen met een goede prijs / kwaliteit verhouding. Blijf weg van (staats)obligaties en koop tijdens correcties edelmetalen in. Hou daarnaast genoeg cash aan voor wanneer de beurzen crashen om dan op koopjesjacht te kunnen gaan. Ik denk zelf dat dit de beste strategie is voor deze tijd waardoor je zowel voorbereid bent op deflatie als (hyper)inflatie.
Veel economen vinden een inflatie van 2% een goede smeerolie voor de economie. Als we zien dat Japan al decennia lang de rente laag houdt, aan zeer ruime monetaire verruiming doet en de overheidsschulden torenhoog doet oplopen, dan moeten we vaststellen dat die inflatie nauwelijks toeneemt. Men verwacht wel dat het post-coronatijdperk in eerste instantie tot wat hogere inflatie leidt. Maar daarna? https://www.statista.com/statistics/270095/inflation-rate-in-japan/ Maar op twee benen hinken kan geen kwaad want er moest ondanks alle verwachtingen toch maar eens inflatie komen.
Alle mooie verhalen ten spijt: de ‘reële’ economie is een opgeblazen fictie die drijft op een weergaloze fysieke en psychologische overwaardering.
De bubbels op praktisch alle gebieden in de geïndustrialiseerde wereld vormen in feite een enorm inflatiereservoir, dat leegloopt als de kunstmatige stuwdam van centrale steun de productie (en de vraag) niet meer overeind kan houden en de (schulden) verplichtingen op hol slaan.
Wat zouden we graag de rekening willen opmaken zonder pandemie, om te kunnen blijven geloven in de prolongatie van de broodnodige economische groei.
Dat zit er niet in. Sterker nog: ook zonder ‘virusoorlog’ wordt het schip door de wal gekeerd, omdat we onze hand hebben overspeeld en simpelweg veel meer hebben uitgegeven dan we verdienen en ooit zullen kunnen terugbetalen.
Corona heeft ons ontmaskerd en het correctieproces versneld.
+ 1
Economische groei = meer geld in de samenleving. Geld ontstaat uit schuld (95% van het geld in omloop) en 5% uit ‘gedrukt’ geld (=base money). Als we de economie willen zien groeien….dan moeten we dus simpel de schulden bij iedereen verhogen. Hiervoor zijn er 3 entiteiten. De overheid, het bedrijfsleven en de gezinnen. Het grote verschil tussen deze 3 groepen isdat de overheid NOOIT zijn schulden terugbetaald, de andere 2 dus wel (of je zou bankroet moeten gaan). Dat wil dus zeggen dat schuldcreatie van de laatste 2 voor een groot gedeelte afh is van je inkomen en gezien deze niet snel gaat stijgen (icm super lage rentetarieven) geloof ik niet dat daar de ec groei vandaan gaat komen. De overheid schiet dan als enige entiteit over…..en dat zien we dus nu gebeuren. Vraag is tot welk nivo deze overheidsschuldkan stijgen. Wel in theorie als elk land diet doet tot in de oneindigheid.Rente isquasi nul en kapitaal wordt NOOIT afbetaald maar schuldwordt opt einde vd rit doorgerold.
Concreet wil dit zeggen dat we dus langzaam schuiven naar een communistisch systeem waarbij enkel de overheden zullen zorgen voor kleine economosche impuls (en dit kan leiden tot ec krimp).
Helemaal eens met Boerke Uit Brabant. Wat hij schrijft komt in grote lijnen overeen met Top-econoom, Japan-kenner Dr Markus Krall…. eerst deflatie en daarna hyperinflatie. Markus Krall doet zelfs voorspellingen over wanneer een en ander geschieden zal. Misschien nu nog even wat tijd om de schulden wat af te lossen…
Het grote probleem van Japan is volgens Markus Krall het in standhouden van zombiebedrijven wat samen met de vergrijzing innovatie in de weg staat.
Volledig mee eens.
Maar wat hyperinflatie en edelmetalen betreft.
Veel Duitsers stopten al jaren geleden hun goud in kluizen van Degussa in Zwitserland. Lekker verborgen van de Duitse fiscus en nog lonend ook.
En wie is de CEO van Degussa? https://www.degussa-goldhandel.de/unternehmen/management/degussa-management-markus-krall-2/
Het verhaal van hyperinflatie en de propaganda voor edelmetalen is dus met enig eigenbelang.
Schmull heeft er geen enkel belang bij welke investeringen we doen. Dat moet men toch ook in beschouwing nemen.
“Het verhaal van hyperinflatie en de propaganda voor edelmetalen is dus met enig eigenbelang.”
Helemaal mee eens. Veel “experts” hebben dubbele petten op. Om over het aantal verschillende gezichten nog maar te zwijgen.
Helder… preken voor eigen parochie door Markus Krall, bedankt voor deze aanvulling.
Toch als je er rationeel naar probeert te kijken dan voorspelt Markus Krall na de deflatie (vraaguitval) dat naarmate er steeds minder werkelijk producerende bedrijven over blijven en er ook geen sprake is van de juiste investeringen er een tekort aan productiecapaciteit zal komen gepaard gaande met tegelijkertijd een stijgende vraag met als gevolg daarvan flink stijgende prijzen…
Zoiets zou bijvoorbeeld met olie en gas kunnen gebeuren als de shale en fracking producenten uit de Verenigde Staten er mee ophouden (Chesapeake) of als de grote oliemultinationals stoppen met investeren in zoeken naar nieuwe voorraden.
Verder weet ik niet of het tekort aan microchips komt door eerdere vraaguitval?
Enfin… we zullen zien
“Zoiets zou bijvoorbeeld met olie en gas kunnen gebeuren als de shale en fracking producenten uit de Verenigde Staten er mee ophouden (Chesapeake)”.
Juist niet. Zodra de olieprijs weer aantrekt en dat is dus nu weer langzaam het geval, zal de fracking industrie weer flink aantrekken. Vraag is wel of ze genoeg werknemers kunnen mobiliseren of dat ze murw geslagen zijn en elders werk hebben gezocht. Ik denk dat het gevaar nu meer zit in de aanbod kant. Gaat de Permian basin haperen, dan gaat het verdomd lastig worden om op het plateau te blijven en compensatie van uit andere landen van de wereld te compenseren.