Op deze site volgen we het al jaren. De bewegingen op de financiële markten die als graadmeter worden gezien voor de economie. Of eigenlijk moet ik zeggen werden gezien. In de ‘goeie tijd’ wisten we dat wanneer de beurzen daalden er economisch slechte tijden werden verwacht. Andersom bij een klimmende beurs werd een florissante tijd verwacht. De ‘goeie tijd’ was het tijdvak met normale rentestanden waarbij centrale banken als monetaire experts op de achtergrond opereerden. Het was de periode na de recessie van de jaren tachtig met normale centrale rentetarieven van ongeveer 4 procent.
Andere tijden
De tijd dat we na aftrek van inflatie nog een reële vergoeding kregen voor ons spaargeld. De tijd dat een hypotheekrente van ongeveer 5 à 6 procent goed op te brengen was doordat de inflatie en loonsverhogingen parallel liepen met elkaar. De tijd dat onze huizen in prijzen van guldens nog de prijs was voor een dak boven je hoofd. Nu betalen we de hoofdprijs voor een woonpaleis en is de prijs voor een hypothecaire lening bijna voor niks. Daarentegen betalen we een flink bedrag voor 30 jaar aflossing en (woon)verzekeringen. Hoe erg zijn de tijden wel niet veranderd? De tijd waarin centrale bankiers op hol zijn geslagen met hun monetaire beleid. Dat banken, kredietverstrekkers, en andere financiële instellingen een enorm aandeel hebben in het nationale BBP. Dat ons BBP veel minder dan in de jaren na de wederopbouw van de 2e WO bestaat uit producerende bedrijven maar voor een groot deel wordt gevormd door de financiële sector.
Welvaart afgewisseld met recessie
Deze 21ste eeuw is een andere tijd dan de vorige eeuw. Tijden veranderen nu eenmaal, dat is keihard gegeven. Technologische ontwikkelingen staan niet stil. We gebruiken het voordeel van digitalisering, automatisering, robotisering en dat alles bijsturend vanuit voortschrijdend inzicht. Wat we nooit kunnen veranderen is de cyclische beweging van economische groei afgewisseld met krimp. Net als de natuur en het klimaat is het maatschappelijk leven onderhevig aan een soort van kringloop omdat alles wat beweegt wordt beïnvloed vanuit diverse factoren. Factoren die in een wisselwerking weer beïnvloed worden door de stand van de economie. Welvaart of recessie. Het enige waar het menselijk streven grip op heeft is het beleid dat wordt uitgezet via de politieke macht en de invloed die monetaire beleidsmakers via centrale banken uitoefenen. In onze geschiedenis zien we de schommelende bewegingen die worden veroorzaakt door verschuivingen in politieke machtsblokken. Dat voltrekt zich in samenhang met het monetaire beleid waardoor ons geld in waarde fluctueert. De aloude valuta- en handelsoorlogen en de strategische oorlogen tussen de machtsblokken en tussen (buur)landen zijn een voorbeeld van de immer bewegende cyclussen. De oplettende analist ziet nu een duidelijke oplevende spanning tussen de machtsblokken op de verschillende continenten. Kijken we naar China vs de VS, het Westen vs China, het Westen vs Iran, het Westen vs Rusland, interne EU-perikelen, enzovoort.
Monetaire chaos
De valutabewegingen spelen een belangrijke rol op de achtergrond. In de handelsoorlog tussen China en de VS laat China hun munteenheid(Yuan) devalueren t.o.v. de dollar om bijvoorbeeld hun export (weer) op gang te krijgen. En devalueert de dollar momenteel t.o.v. de euro. Ook kopen centrale banken flinke goudvoorraden op om voorbereid te zijn op een monetaire crisis. Kortom, volop monetaire beroering momenteel. Spanningen op alle fronten die kunnen leiden naar een climax. Een climax die al lang wordt voorzien hier op Biflatie. Regelmatig bespreken we hier de analyses van economen en financieel experts. Er is voorspeld dat ergens in dit decennium de monetaire chaos zal uitbreken. Te beginnen in 2020/21 en dan een heel decennium lang. Als we kijken naar de signalen die momenteel zichtbaar zijn dan lijken die voorspellingen niet zo heel moeilijk. We zien dat de centrale bankiers van de machtige FED(Powell) en de ECB(madame Lagarde) met de handen in het haar zitten en de laatste tijd onduidelijke wisselende uitspraken doen. Niet wetende wat hun mogelijkheden nog zijn om de economie met monetair beleid aan te jagen.
En politieke chaos
Centrale bankiers wijzen nu naar de politiek die op hun beurt sterk verdeeld is en mogelijk nog meer verdeeld raakt als spanningen toenemen. Ja, wat wil je, als bankiers de centrale rente naar nul(FED) en negatief(ECB) hebben gemanipuleerd en de beleggers aan het infuus hebben gelegd van hun monetaire inspuitingen. Dan ben je als bankier wel degelijk uitgespeeld. Dan zie je hun smekende blik in de richting van de politiek. Net als op dit moment de smekende blik van de gezondheidsexperts die ook naar de politiek wijzen. De smeekbede om de nieuwe golf van corona-uitbraken snel te lijf te gaan. Kortom, spannende tijden. Alle blikken gericht op nerveuze politici. Als we kijken naar de laatste EU-top waar met veel moeite een waardeloos akkoord uit de bus kwam dan beloven de gezichten van veel politici weinig goeds. Wie goed oplet ziet ernstige twijfel op de gezichten van Trump, Macron, Merkel, Xi Jinping, en noem maar op. Kijk niet naar Rutte, hij heeft de eeuwige glimlach. En kijk niet naar de mainstream media. Daar kijken politici zelfverzekerd in de camera. Wat we niet zien zijn de momentopnames op de onverwachte momenten; de momenten die we nooit in beeld krijgen. De vuisten op tafel en ongepaste woordkeuze.
Chaos op financiële markten
Het is de gespeelde vastberadenheid van onze leiders voor de bühne. Het niet willen toegeven aan de mondiale radeloosheid en wanhoop die zich meester maakt van veel politieke adviseurs en monetaire beleidsmakers. Het is de bekende climax van een reeks aan gebeurtenissen waarover beleidsmakers geen controle meer hebben. Dat is het tijdvak waar we momenteel in vertoeven. Het is nog even wachten tot de twijfel overslaat naar de financiële markten. Als beleggers tot inkeer komen en weghollen dan is het gebeurd. Dan zien we de grootste kapitaalvernietiging sinds tijden en glijden we ongecontroleerd vanuit een recessie in een diepe depressie. Maar wees niet bang, wees alleen voorbereid. Af en toe moet het even misgaan om weer met de neus op de feiten te worden gedrukt. Er lopen momenteel nogal wat pipo’s naast hun schoenen. Eén maatje te groot wil nog wel, maar een paar maten te groot maakt de kans op een flinke struikeling wel erg groot. We gaan het zien. Leedvermaak is het beste vermaak. Toch?
GW
Bereid u voor,
maar weest niet bang voor de gong,
riep ook de Pastoor,
voordat hij met zijn maagd
tussen de lakens sprong.
Wij hebben de gevolgen niet als penitentie over onszelf afgeroepen door onze daden. Nee, het overkomt ons. Ofschoon wij niet alleen de natuurwetten en karma minachten, maar zelfs onze eigen wereldse mensenwetten.