De ‘Treasury’ oftewel het Amerikaanse Ministerie van Financiën maakt bekend dat er 56 miljard dollar méér geleend moet worden om de immer stijgende overheidsuitgaven te bekostigen. Dit bedrag komt dan bovenop de 273 miljard die tevoren gecaluleerd was voor het kwartaal juli-september 2018. Voor heel 2018 wordt geschat dat er $1,33 biljoen bijkomend geleend zal moeten worden. 1330 miljard dollar dus. Geen mens die zich zulke immense bedragen kan voorstellen. Laat staan er als politicus verantwoord mee omgaan.
Amerikaanse schuld nu 21 biljoen dollar
De Amerikaanse overheid geeft veel meer uit dan ze binnenkrijgt aan belastingen en andere inkomsten en dit al sinds mensenheugenis. Het tempo van de uitgaven is haast niet bij te benen, zo snel moeten er nieuwe dollars bijgecreëerd worden in de vorm van nieuwe leningen (=obligaties) uitschrijven. Het is immers O.P.M. oftewel Other People’s Money. Dat heet dan ‘living on borrowed time’: nu uitgeven wat ze niet hebben. En komende generaties opzadelen met de schulden en afbetalingen. Wat ooit moet en zal exploderen in het eigen gezicht, de eigen samenleving en waarschijnlijk de hele wereld. De met de seconde groeiende nationale, Amerikaanse schuld bereikte in maart van 2018 zo’n 20,8 biljoen, maar noteert inmiddels een slordige 21.000 miljard dollars and counting…
Teveel schulden, te weinig spaargeld
Nog geen jaar geleden waarschuwde het Internationaal Monetair Fonds (IMF) de Nederlanders reeds voor een te hoge schuldenratio. We hebben als één van de ontwikkelde landen weinig geleerd op het gebied van lenen en schulden maken sinds de Kredietcrisis van 2008, aldus het IMF. Waar deze categorie toen gemiddeld 52 procent schulden had gemeten tegenover het Bruto Nationaal Product (BNP), was dit in de herfst van 2017 al opgelopen tot 63 procent. Met andere woorden: we leenden en lenen nog méér in plaats van lessen te trekken uit vorige crises. Dat wordt des te prangender wanneer we ook nog eens te ‘weinig vrij beschikbaar spaargeld’ achter de hand hebben. Het idee is dus ook om méér te sparen en minder te lenen, want anders ligt een nieuwe kredietcrisis op de loer.
Waarom kan de VS niet met een stevig bezuinigingspakket komen om de overheidsuitgaven om het ontspoorde begrotingstekort en staatsschuld te beteugelen? Als een Europees land financieel net zo beroerd voor staat als de VS, zou de Europese Commissie direct ingrijpen en het land dwingen om te bezuinigen en te hervormen. Zijn bezuinigingen en hervormingen soms vieze woorden daar in de VS?
Citaat: “Dat wordt des te prangender wanneer we ook nog eens te ‘weinig vrij beschikbaar spaargeld’ achter de hand hebben.” Ook al zou er meer spaargeld beschikbaar zijn, dan nog zal de volgende kredietcrisis een zware tol eisen. Ons uitgeleende spaargeld aan de bank mag niet zomaar worden gebruikt om af te boeken op de uitstaande vorderingen in de vorm van staatsleningen, bedrijfsleningen en hypotheken. Er wordt vaak geschreven dat tegenover de enorme Nederlandse nationale schuld(= optelsom van staatsschuld, bedrijfs- en particuliere leningen = totaal ongeveer 1,8 biljoen) een flink bedrag staat aan bezittingen in de vorm van spaargeld(350 miljard) en vermogen NL-pensioenfondsen(1.700 miljard). Als we de nationale schuld plaatsen naast de bezittingen dan lijkt het niet heel erg dramatisch. En dan lijkt het alsof we het tegen elkaar kunnen wegstrepen. Gelukkig werkt dat in onze westerse samenleving niet zo. Stel je voor, mijn spaarcentjes wegstrepen tegenover jouw persoonlijke lening. Toch gaan we ongemerkt die kant wel op.
De nationale schuldquote bedroeg medio vorig jaar 218 procent van het BBP en dat is ver boven de grens van 133 procent, zoals die ooit door de Europese Commissie is ingesteld (https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2017/38/schulden-huishoudens-iets-omhoog). Omdat er veel andere EU-landen zijn met hogere staatsschulden is de centrale rente door Draghi bewust naar nul procent gemanipuleerd. Bij toename van het mondiale krediet zal de rente nooit omhoog kunnen want dan gaat het BBP omlaag. Zo simpel is het. Als we met ons allen meer van ons verdiende geld moeten neertellen voor rente- en aflossingsverplichtingen dan gaat dat ten koste van de broodnodige economische groei en gaan we naar negatief. Dan krijgen we die enorme onbalans en zal de o zo gewenste inflatie van de ECB omslaan naar deflatie. En daar is, zonder dat wij onnozele burgers het in de gaten hebben, in feite al sprake van.
Ons spaargeld wordt al minder waard door de veel te lage rente met aftrek van bankkosten en de prijsinflatie. Spaarders raken op deze manier al geld kwijt. Binnen afzienbare tijd komt het kantelpunt waarbij de balans omslaat en economische groei negatief wordt. Dan is het hek van de dam en is de enige nog resterende maatregel van de ECB, en ook de FED, om de rente nog verder te verlagen naar negatief en nog meer negatief. Dan gaat het zaakje schuiven en zal het vertrouwen t.o.v. het bankwezen snel omslaan naar wantrouwen. Men haalt de centjes van de rekening zoals nu in Duitsland al gaande is. De banken met de ECB voorop raken in paniek en zullen niet anders kunnen dan kapitaalcontroles instellen. Vervolgens kunnen wij nog maar mondjesmaat aan onze centen komen. Niet voor niks verdwijnen er steeds meer pinautomaten en willen banken graag af van cashgeld. Kortom, in stilte worden we al langzaam voorbereid op een centraal geleide afschrijving van onze enorme schuldenberg. Gelukkig dat de meute nog slaapt en feest viert en niet iedereen tegelijk naar de pinautomaat huppelt.
Leidt een centraal geleide afschrijving van onze enorme schuldenberg tot hyperinflatie?
Dat is zeer de vraag. Wanneer centrale banken (te laat) gaan inzien dat negatieve rente niet werkt en daarmee het financiële systeem ontregelen zou men kunnen overgaan tot nog niet gebruikte vormen van QE (=kwantitatieve geldverruiming). Er zijn meerdere mogelijkheden van geldschepping. Centrale banken zouden een nieuwe methode kunnen invoeren om de geldhoeveelheid te vergroten die mogelijk tot inflatie en zelfs hyperinflatie kunnen leiden. Een kat in nood maakt rare sprongen. We kunnen vreemde maatregelen verwachten.