1,4 miljoen huishoudens in NL hebben schuldenproblemen, Op een totaal van 7,9 miljoen huishoudens is dat bijna 18 procent. Het gaat daarbij niet om degenen met schulden in het algemeen (want wie heeft die niet?) Maar om problematische schulden. Volgens het Nibud is de definitie daarvan: ‘Er is sprake van problematische schulden wanneer het bedrag dat in 36 maanden kan worden afgelost op de schulden, lager is dan de totale schuldenlanst.’ M.a.w.: technisch heb je een probleem wanneer je schulden niet in drie jaar kan aflossen. Dat lijkt ons reeds een flinke waarschuwing voor iedereen die van plan is om krediet aan te gaan. (Hypotheken laten we dan best terzijde want maar weinigen kunnen zich een woning aanschaffen zonder te lenen.) Maar wat doe je wanneer het reeds zover is?

Staten en hun privileges

Onze moderne maatschappij is gebaseerd op schulden. Hele naties leven op de pof, de Verenigde Staten bijvoorbeeld. Alleen: zich in de problematische schulden werken en dan nog bewust, is een privilege dat aan overheden, regeringen, landen is voorbehouden. Wat zou een Staat zijn zonder de mogelijkheid zich in de schulden te werken? Die staten zoals de VS genieten dan nog eens een reusachtig ‘voordeel’. Het gaat om verschuldigde bedragen die niet alleen van onwaarschijnlijke omvang zijn. (Wie kan zich tweeëntwintig duizend miljard dollar voorstellen?) Ze hoeven die schulden ook nooit meer terug te betalen! Zo lijkt het althans. De ene natie houdt zo vaak kunstmatig de andere in leven. Schulden aan mekaar. Of aan de banken, een wereld apart en de enige winnaars ook in deze. Zolang er niemand opstaat om te innen, is er in de praktijk ook geen probleem.

Particulieren en hun verplichtingen

Niet zo wanneer het schulden betreft die private personen zijn aangegaan. Deurwaarders en incassobureau’s staan steeds vlugger op de stoep om te innen. De tijden van blindelings krediet verlenen lijken toch voorbij sinds de Kredietcrisis. Zij brak uit in 2007 en we dragen nog allemaal de gevolgen daarvan. Persoonlijk kennen we iemand die 10.000 euro nodig heeft voor een nieuwe wagen. Uit noodzaak want de vorige werd total loss gereden, en dit in onfortuinlijke omstandigheden. Drie banken weigeren anno 2019 dit krediet te verlenen. Nochtans verdient de persoon in kwestie 1600 euro netto. Tekent de vader van die particulier mee als tweede aanvrager, met een pensioen van 1500 euro. Betreft het geen persoonlijke lening maar een autolening, dus kan de bank in principe altijd tot beslag overgaan. En gaat het om ocharme 170 euro per maand gespreid over 5 jaar. Drie financiële instellingen weigeren echter dit krediet te verlenen. De reden? De vader in kwestie is reeds 72 jaar en kan wel eens overlijden, aldus de statistieken. Alléén kan de persoon in kwestie dan die schuldverplichting niet honoreren, met een maandelijkse huurprijs van 820 euro. Dat is de redenering van drie prominente banken. Of praktisch: het door hen gebruikte computerprogramma.

Economie gebaseerd op schulden

De reclamesector verleidt van oudsher tot consumeren. Wie zich iets niet onmiddellijk kan permitteren, kan een krediet aangaan. Zo is de bankensector groot geworden. We leven ook in een (wereld)economie die in de praktijk een wegwerpmaatschappij is geworden. Duurzame goederen zoals auto’s, koelkasten, computers houden het vaak niet langer vol dan de garantieperiode. Die moeten dan nillens willens vervangen worden. Dat verschijnsel doet immers die economie draaien. Is iets stuk, dan kopen we toch gewoon een nieuw exemplaar? Of vaker: lénen we voor een nieuw exemplaar.

Toen geluk nog heel gewoon was

We moeten nog niet ver terugkeren in de tijd toen ‘alles’ anders was. Wanneer wij zelf terugkijken naar de tijd van onze ouders. Zij werden geboren in de jaren ’30. Eens de jaren des onderscheids bereikt werd het tijd om een eigen huishouden te stichten. Buiten een kleine hypotheek aangaan, kochten zij nooit enig artikel op krediet. Zij deden zoals gezien van hùn ouders. Je spaarde eerst, en dan pas deed je een aankoop. Wanneer het iets betrof dat het maandelijkse budget overschreed. Hoe anders doen wij het zelf? Wanneer we iets willen, moet dat er dadelijk, stante pede ook komen. Wij volgen hierin helemaal niét die ouders. Zijn wij anders (geworden) dan zij? Is het de druk van de maatschappij? Duurzame goederen waren in hun tijd trouwens nog echt ‘duurzaam’. Hadden een veel langere levensduur of werkingsduur. Wij gebruiken in het dagelijkse leven zo nog tal van artikels en goederen die zij indertijd aangeschaft hebben…

De schuldigen

Onze Nationale Ombudsman (het is ook inderdaad weer een man?!) legt een groot deel van de verantwoordelijkheid bij de overheid. Die zou namelijk de grootste schuldeiser van particulieren zijn. ‘Te vaak brengt het invorderingsbeleid van de overheid mensen met schulden dieper in de financiële problemen, vindt de ombudsman. Reinier van Zutphen: ‘Dat moet stoppen. De overheid moet bij het invorderen oog hebben voor de positie en het belang van mensen met schulden.’ Hij stelde daarom ook een rapport op: Behoorlijk invorderen vanuit het burgerperspectief.  In een behoorlijkheidskader geeft hij aan ‘wat mensen van de overheid mogen verwachten als die schulden bij hen invordert.’

Geen uitsluiting

Lector Nadja Jungmann aan de Hogeschool Utrecht deed meermaals onderzoek naar schuldhulpverlening. Zij zorgde er onder meer voor ‘dat gemeenten in 2016 moesten stoppen met uitsluiting van bepaalde groepen schuldenaren en dat gerechtsdeurwaarders geen beslagen mogen leggen die de schuldenaren alleen maar verder in de problemen brengen.’

Ons idee

Wij zijn van persoonlijk van mening dat je in onze maatschappij niemand mag laten vallen. Dat er vooreerst dient gekeken worden naar de oorzaak van zo’n ‘problematische’ schuld. Is die buiten iemands wil ontstaan? Door ziekte, ontslag, of een andere reden buiten iemands wil, bereik of macht? Of betreft het slecht budgetbeheer of onverantwoorde uitgaven. Roekeloos, impusief kopen of misschien zelfs een koopverslaving? In dit tweede geval is de schuldenaar wel degelijk ‘schuldig’. Hoe dan ook beschouwen wij schuld als ereschuld. Wanneer de schade reeds is aangericht, kan er alleen nog aan een oplossing gewerkt worden. Dan is die van genoemde lector waarschijnlijk nog de beste.

Kwijtscheldingsrtraject

Dat is wat Nadja Jungmann voorstelt. ‘Je leeft drie jaar op bijstandsniveau en daarna worden de schulden kwijtgescholden. Daarna kunnen zij met een schone lei beginnen. Maar wel met maatregelen, zoals de huur en energierekening die gelijk van het loon worden betaald. Van de bijstand leven is echt niet makkelijk en drie jaar is lang genoeg.’

12 reacties

  1. De schuldenberg bedraagt momenteel mondiaal 244.000 miljard waarvan China de helft voor rekening neemt. Bij excessieve schuld zakt economische groei in doordat steeds meer geld wordt uitgegeven aan de rente- en aflossingsverplichtingen. Het geld uit de toekomst is naar voren gehaald. In de laatste tien jaar is de schuldenberg zelfs 3 x zo groot gegroeid. We verkeren nu aan het einde van een kredietcyclus en duiken een nieuwe kredietcrisis in. De toekomst waaruit het geld naar voren is gehaald breekt dus nu aan. Er is simpelweg minder te besteden doordat meer mensen meer schulden hebben dan 10 jaar terug. Het mondiale besteedbare inkomen wordt minder door de rente- en aflossingsverplichtingen bij steeds meer mensen, bedrijven en overheden. Overal zijn signalen van inzakkende groei en teruglopend consumentenvertrouwen. Vreemd genoeg gaan de beurzen juist weer omhoog maar dat komt doordat beleggers zien aankomen dat centrale banken ze weer geen verrassen met een nieuw pakketje QE(kwantitatieve geldverruiming).

    Dus nog lagere rente en weer opkopen van slechte leningen. Niemand durft te voorspellen wat daarvan de gevolgen zullen zijn. Balansen van centrale banken worden opgeblazen en de Europese Bankenunie bezit nog te weinig geld om grote (slechte) banken, zoals DB(Deutsche Bank) straks overeind te houden wanneer de boel helemaal uit de klauw loopt. Italiaanse banken lopen voorop natuurlijk. O wee, o wee, als beleggers later inzien dat de hele bende gaat schuiven. De groei in China zal verder afremmen doordat het land onverantwoord veel heeft geleend. De invoer van VeeWeetjes en BMWeetjes is daar zover terug gevallen dat Duitsland een recessie staat te wachten. Komt puur door teveel schuld bij de Chinezen. Als we weten dat China de laatste jaren de grootste groei had, ja wat wil je met zoveel geleend geld, dan kun je nagaan dat Europa flink last krijgt van de krimp in China. Het estafettestokje van een krimpende economie wordt doorgegeven. Banken worden straks nerveus en durven minder krediet te verstrekken. En juist krediet was de grootste aanjager van onze schuld-gedreven economie. Het gaat dus mis. Onze kredietberg gaat schuiven. Het grote afschrijven gaat beginnen. Misschien al volgend jaar of anders zeker in de zeer nabije toekomst. Het is geen lesje economie maar een lesje nuchter nadenken. Door de globale economie worden ook wij verkouden als China niest. Krijgt Europa de griep en de VS Chinese koorts.

    1. Ik denk dat de binnenlandse auto-industrie in China ook een steeds grotere rol gaat spelen, ze zullen dadelijk veel makkelijker over kunnen stappen op electrisch omdat ze in het bezit zijn van zo veel zeldzame aardmetalen.

      Europa staat in de auto-industrie een forse krimp te wachten. Men verwacht een forse afname in aantal fabrieken. Dat wordt nog wat. Europa gaat op z’n retour, op bijna alle gebied, denk ik.

  2. Sorry hoor maar ik snap niet als je 1600 euro in de maand verdient dat je een auto wil kopen van 10.000 euro. Dat soort dingen hebben wij nooit gedaan. Altijd gekeken naar auto’s van 600 – 1500 euro met een jaar APK. Gewoon gekocht met eigen geld en daar rij je dan 2 – 4 jaar in. Probleem van veel mensen is dat ze niet tevreden zijn met “‘minder”‘ Wat dat “‘minder”‘ dan mag inhouden. De mooiste spullen haal je gewoon tweedehands. Niets mis mee. Maar nee, men moet zo nodig naar de Ikea waar ze rommel verkopen of naar de mediamarkt waar ze plastic verkopen. Zo duur mogelijk tegen de slechtste kwaliteit.
    Zo is het ongeveer met alles. De hoogste winst tegen de slechtste kwaliteit.
    Gewoon niet doen. Heel simpel.
    Je gaat toch niet staan werken voor al die multinationals die je keihard uitlachen.
    En wat je buren denken kan je toch een worst zijn? Evenals je familie? Je bepaalt toch zelf wel hoe je je huis inricht en met welke auto je rijdt? Als je in de schulden terecht komt moet je het ook alleen doen. Dan is er ook niemand om je te helpen.
    Mensen komen er allemaal nog wel achter. Helaas wanneer het te laat is. Maar dan heb je je lesje geleerd en ga je nadenken hoe het beter kan.
    Al die spullen hebben wij niet nodig. Allemaal onzin is het. Allemaal één groot commercieel circus.

    1. Goede reactie Silvia. Inderdaad. Deze meneer moet gewoon genoegen nemen met een autotje van 1500/2000 euro. Die zijn er zat!! Maar dat is niet goed genoeg. Ik rij zelf in een oud bakkie. En als hij kapot gaat bereken ik of het handiger is om een andere tweedehands op te rijden of te laten maken . Onze consumptiemaatschappij heeft de meeste mensen inmiddels in hun macht. En ook vooral, koop tweedehands spullen!! Kleren, kijk of marktplaats voor andere spullen, markten, er is zoveel te vinden! En vaak nog van goede kwaliteit. Zouden veel meer mensen moeten doen. Dan bespaar je de aarde echt.

    2. Als je mee wilt tellen gaat het er om dat je iedere 3 jaar je interieur verwisselt en met de merktrends meegaat. En vergeet de smartphones niet. Alleen al in Nederland een miljardenbusiness en verantwoordelijk voor een flink deel van de jongerenschulden. Verder heeft Nederland een van de hoogste private schulden ter wereld. Goede reactie Silvia. Als je inderdaad in de problemen komt holt iedereen in je omgeving weg.

  3. Ik vind 3 jaar eigenlijk wat te kort qua schuldsanering. Deze korte tijd nodigd nog te veel uit om rucksichtloos schulden te maken waardoor andere mensen hun vaak zuurverdiende geld niet krijgen. Ik ben voor een schuldsaneringsperiode van 5 jaar.
    Ik vind dus dat heel veel mensen zich te makkelijk echt veel te makkelijk in de schulden terecht komen. En de uitzondering, bijv koopverslaving, bevestigd de regel.

  4. De overheid moet de banken aan het dwanginfuus leggen, de les van 2007 nog niet geleerd?
    Het oprekken van de grenzen komt bepaald van de ruttiaanse gedachte, kopen, kopen en nog eens kopen?

  5. Ik vind het nogal kort de bocht dat de banken de schuld krijgen van de financiele crisis. Die trouwens nooit is weggeweest noch opgelost.
    Het grote probleem zijn de overheidsschulden. Deze schulden worden gefinancieerd door de banken. Aangezien overheden nog nooit hun schulden hebben afgelost, is er eigenlijk sprake van doorlopend krediet in de vorm van herfinanciering van oude en het ontstaan van nieuwe schulden.
    De schuld leg ik neer bij de burger c.q. de kiezer. Ten slotte de politieke partij die het meeste beloft en het meeste geld wil uitgeven, wint de verkiezing.
    Er is geen politieke partij die echt wilt bezuinigen of de verzorgingsstaat wilt afbreken. In tegenstelling tot veel artikelen, die schreeuwen dat de verzorgingsstaat onderdruk staat, ben ik van mening dat de verzorgingsstaat groter is dan ooit. Het begrotingsbudget van de NL staats is bijna 300 MILJARD EURO. De begroting van de Staat is nog NOOIT gekrompen.
    Wie hoest dat geld op?
    Wel, dat zijn de belastingbetalers, die hun beurs opentrekken en 50% van hun verdiensten aan de staat afgeven. Bedrijven moeten ook flink betalen. De grote bedrijven en multinationals een stuk minder. Dit geld wordt via een bureaucratie verdeeld over de beleidsonderwerpen.
    Aangezien de overheid haar bestaansrecht ontleend aan het maken van wetten en het vervullen van de financiele wensen van haar kiezers, verwacht ik niet dat hier een eind aan komt. Zolang de burgers en bedrijven bereid zijn, te betalen, verandert er niets.
    De banken en pensioenfondsen financieren deze staatsschuld. Wat denk je wat er gaat gebeuren, als de banken en pensioenfondsen dit weigeren dit nog langer te doen? Leningen kunnen niet eeuwig blijven doorgaan, vroeg of laat wilt een bedrijf of een spaarder zijn geld terug hebben. Een lening is voor de een een bezit, en voor de ander een schuld. Een contract die vroeg of laat wordt ook een einde moet krijgen.

    1. Het zijn indirect de banken die profiteren van de grote kredietbehoefte in de samenleving. Het is hun grote verdienmodel. “Mijn lening” wordt keurig genoteerd ter linkerzijde op de balans en hupsakee ik kan 10.000 euries bijleggen voor een nieuwe auto of carport voor mijn auto, om maar wat te noemen. Banken creëren dus het geld wat in omloop is en bevorderen daarmee de groei van onze economie. Geen krediet, dan geen economische groei. De overheidsschulden zijn nog niet eens het grote probleem. Bedrijfsleningen en private schulden rijzen de pan uit door de extreem lage rente. Nederland is kampioen in Europa wat betreft de private schuld. Het lijkt mij dan toch dat banken met hun verdienmodel hier een groot aandeel in hebben. De werkelijke schuld kunnen we neerleggen bij de politiek. Den Haag verzuimt om het volk voor te lichten over de gevaren van teveel krediet in onze samenleving. Banken en de politiek hebben een machtspositie en hebben door de enorme kredietcyclus van de laatste jaren daarmee hun positie kunnen verbeteren. Ten koste van de samenleving die inmiddels omkomt van de schuld.

      Er zijn mensen die de schouders ophalen en roepen, daar heb ik geen ‘schuld’ aan omdat ze geen schulden hebben en misschien vermogend zijn. Het vervelende is wel, en ik denk dat dit ook de grootste bedreiging vormt voor onze economie, dat teveel ‘anderen’ teveel schulden hebben. Als de banken in de EU straks op de kredietrem gaan staan, als door een nieuwe recessie een nieuwe kredietcrisis uitbreekt, dan breekt de hel los. Vooral Nederlandse banken krijgen dan problemen met problematische schulden bij huishoudens en onrendabele (zombie)bedrijven. Ze gaan nog harder remmen en nog heel weinig mensen krijgen een lening. Ik vrees dat dan de banken worden gezien als zondebok. Geen rente meer op spaartegoeden, witwaspraktijken, te hoge bonussen, en noem maar op. Zou zomaar een vertrouwenscrisis kunnen worden waarbij banken en politiek de grote verliezers zijn.

      1. Een schuld maken hoeft geen probleem te zijn. De staatsschuld, bedrijfsschuld en huishoudendsschuld, zijn niet zomaar ontstaan. Je kunt wel met cijfers gaan gooien, zoals 700 miljard hypotheek schuld of 500 miljard staatsschuld, maar deze schulden zijn het gevolg van besluiten van mensen. Elke individuele schuld is geborgd door onderzoek en documentatie, Je krijgt niet zomaar een hypotheek, autolening of krediet. Ook de Staat moet documenten overleggen om leningen te kunnen krijgen. Dit geldt vooral voor bedrijven.
        Ook banken kunnen niet zomaar leningen verstrekken, daarvoor heeft de NB en ECB spelregels opgesteld. Daarnaast zijn er wettelijke spelregels en zelfs regels vanuit Europa.
        De fout die banken gemaakt hebben, is leningen verstrekt zonder aflossingen. Zij hebben overheden geld verstrekt zonder een deugdelijke aflossingsverplichting. Vergeet niet. leningen worden gedekt door spaargelden. Dat gecreerde geld is slechts een tussenoplossing, het heeft geen waarde.
        Dit werd wel zwaar ondersteund en gepromoot door de STAAT. De Staat heeft hele mooie fiscale en andere wettelijke regelingen gemaakt, die iedereen verleide tot het maken van schulden. De Staat had dit NOOIT moeten doen. De banken zijn feitelijk door de regelgeving op het verkeerde spoor gezet.
        In mijn ogen is de Staat de grote boosdoener. Het huidige geldsysteem gaat kapot door het handelen van de Staat. Het wordt tijd dat mensen gaan leren dat Staat en Economie gescheiden moeten worden, zoals geloof en staat.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Nieuw in de wereld van cryptocurrencies? Bekijk nu uw mogelijkheden op Nederlands grootste exchange...

Ontvang jij al een passief inkomen door het staken van crypto?

Lees meer over crypto staking op onze favo platformen: